Miasto Gdynia Miasto Gdynia
997
BLOG

Polski sędzio: Sapere aude!

Miasto Gdynia Miasto Gdynia Prawo Obserwuj temat Obserwuj notkę 21

Jestem ostatnią osobą, która chce atakować sądy i byłoby też błędem, aby mój głos został potraktowany jako taki atak. Doceniam niezwykły walor tego, że o naszych prawach i obowiązkach może orzekać sędzia, wolny od presji zewnętrznej i wierności wobec kogokolwiek i czegokolwiek poza prawem, który ma swoje metody rozumowania, interpretacji i system wartości, który nim kieruje. To bezspornie wielka zdobycz III RP. To, czego w Polsce brakuje po 1989 r. to dyskusja o tym, czego ludzie mogą i powinni oczekiwać od sądów i jakie sądy powinny być w demokratycznym państwie prawnym. Brak tej dyskusji wynika z tego, że każda jej próba jest od razu obezwładniana źle rozumianą niezależnością i bezstronnością, które rzekomo wykluczają wszelką krytykę […]  

Tymczasem nie każda krytyka musi być zła. Nikt nie staje się sędzią tylko dlatego, że nakłada łańcuch i uzyskuje potężną władzę […] wraz z każdym indywidualnym orzeczeniem, sędzia odnawia swój mandat i kredyt zaufania, którym ludzie go obdarzają, gdy przychodzą do sądu w gotowości do zaakceptowania rozstrzygnięć dla siebie niekorzystnych. Na to wszystko sędziowie muszą pracować każdego dnia, kształcić się, powściągać swoje emocje i nerwy oraz być mądrzejszymi od tych, którzy przed nimi stają. Mądrość ta jednak musi mieć także stronę praktyczną: nigdy nie może oznaczać tylko suchej znajomości przepisów, połączonej z bezrefleksyjnym stosowaniem rytualnych procedur, ale musi obejmować umiejętność wytłumaczenia motywów orzeczenia ludziom, przekonania ich i zbudowania w nich wiary, że do sądu warto wracać. Dyskusja musi pójść zdecydowanie dalej i stawiać trudne pytania o model kształcenia sędziów, ich powołanie z perspektywy uniwersalnej, warsztat sędziów i ich  filozofię prawa, która orzecznictwo powinno realizować.  Bez takiego podejścia pozostanie nam tylko w najlepszym wypadku dreptanie w miejscu i bezradne czekanie na kolejne newsy o nieprawidłowościach oraz życie od afery do afery, bez próby wniknięcia w to, co jest prawdziwą przyczyną tego stanu rzeczy z perspektywy systemowej. 

Takiego mówienia i pisania o sądach i sędziach bardzo nam w Polsce cały czas brakuje […]. Sędziowie polscy muszą zrozumieć, że trudna rozmowa o polskim wymiarze sprawiedliwości jest potrzebna nie tylko nam, ale może przede wszystkim samym sędziom, którzy muszą swoją zawód dzisiaj odkryć na nowo i zaakceptować, że ludzie widzą, czują i muszą być traktowani poważnie, jeżeli sądy mają w sposób wiarygodny utrzymywać swoje roszczenie do sądzenia nas, a my nadal wierzyć, że do sądu polskiego zawsze warto wrócić […] 

Tomasz T. Koncewicz        

Zapraszamy do lektury najnowszej książki prof. adw. Tomasza Tadeusza Koncewicza  "Prawo z ludzką twarzą", Warszawa 2015, wyd. C. H. Beck,  z której pochodzi ten tekst. Publikacja ukazała się pod Patronatem Honorowym Prezydenta Miasta Gdyni dra Wojciecha Szczurka.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka